Wniosek o uzasadnienie
Po wydaniu wyroku przez sąd pierwszej instancji każda ze stron może złożyć wniosek o uzasadnienie wyroku. W praktyce taki wniosek składa wyłącznie strona niezadowolona (chociażby częściowo) z rozstrzygnięcia sądu. Złożenie wniosku o uzasadnienie jest bowiem konieczne, jeśli strona niezadowolona z wyroku chce się od niego odwołać i złożyć apelację.
Wniosek o uzasadnienie wyroku i doręczenie wyroku z uzasadnieniem należy złożyć w terminie tygodnia dni od wydania wyroku.
Jeżeli wyrok zapada na posiedzeniu niejawnym sąd z urzędu doręcza wyrok stronom postępowania. Wówczas termin tygodniowy do złożenia wniosku o uzasadnienie wyroku i doręczenie wyroku z uzasadnieniem biegnie od dnia doręczenia wyroku.
We wniosku o uzasadnienie wyroku należy wskazać, czy pisemne uzasadnienie ma dotyczyć całego wyroku, czy też tylko jego części (poszczególnych rozstrzygnięć).
Wniosek o uzasadnienie wyroku podlega opłacie sądowej, która wynosi 100 zł.
Sporządzenie uzasadnienia wyroku przez sąd
Sąd powinien sporządzić pisemne uzasadnienie wyroku w terminie dwóch tygodni od otrzymania wniosku o doręczenie wyroku z uzasadnieniem, a jeżeli wniosek był dotknięty brakami (np. nieopłacony, niepodpisany, niezawierający wskazania, w jakim zakresie uzasadnienie ma zostać sporządzone) – od dnia usunięcia tych braków.
Dwutygodniowy termin do sporządzenia pisemnego uzasadnienia wyroku jest terminem instrukcyjnym. Niedotrzymanie tego terminu przez sąd nie daje podstaw do zarzutów apelacyjnych. Jeżeli nie jest możliwe sporządzenie pisemnego uzasadnienia wyroku w terminie, prezes sądu może przedłużyć termin sporządzenia uzasadnienia na czas oznaczony.
Przyczyny uzasadniające wydłużenie terminu do sporządzenia uzasadnienia wyroku mogą być bardzo różne. Kredyty frankowe rodzą spory prawne w zakresie wielu zagadnień, do których sąd musi odnieść się w uzasadnieniu wyroku. Zawiłość sprawy, obszerność materiału procesowego zebranego w sprawie, a także względy organizacyjne (np. ponadnormatywne obciążenie sędziego czynnościami) to tylko niektóre z przyczyn wydłużenia terminu do sporządzenia uzasadnienia wyroku.
W praktyce relatywnie często zdarza się, że sporządzenie pisemnego uzasadnienia wyroku w sprawie frankowej trwa nawet kilka miesięcy.
Doręczenie wyroku z uzasadnieniem
Wyrok z pisemnym uzasadnieniem doręcza się tylko tej stronie, która zgłosiła wniosek o doręczenie wyroku z uzasadnieniem.
Ponieważ zdecydowana większość wyroków jest korzystna dla kredytobiorców, w praktyce najczęściej wniosek o uzasadnienie wyroku składa tylko bank i wówczas sąd doręcza wyrok z uzasadnieniem wyłącznie pełnomocnikowi banku.
Banki we wszystkich sprawach są reprezentowane przez profesjonalnych pełnomocników (adwokatów i radców prawnych). Doręczenie wyroku z uzasadnieniem następuje w związku z tym za pośrednictwem portalu informacyjnego sądu, w którym zamieszczany jest wyrok z uzasadnieniem. Jeżeli wyrok z uzasadnieniem nie zostanie odebrany przez pełnomocnika banku doręczenie uznaje się za skuteczne po upływie 14 dni od dnia umieszczenia pisma w portalu informacyjnym.
Apelacja
W terminie dwóch tygodni od doręczenia wyroku z uzasadnieniem, strona niezadowolona z wyroku może wnieść apelację od tego wyroku. W przypadku przedłużenia terminu do sporządzenia pisemnego uzasadnienia wyroku termin do wniesienia apelacji wynosi trzy tygodnie. O terminie tym sąd zawiadamia stronę doręczając jej wyrok z uzasadnieniem.
Apelację od wyroku sądu rejonowego rozpoznaje sąd okręgowy, a od wyroku sądu okręgowego jako pierwszej instancji - sąd apelacyjny. Apelację wnosi się jednak do sądu, który wydał zaskarżony wyrok. Dopiero ten sąd przesyła apelację, wraz z aktami sprawy, do sądu drugiej instancji. Przedstawienie akt sprawy sądowi drugiej instancji powinno nastąpić niezwłocznie.
Czynności w sądzie drugiej instancji
Sąd drugiej instancji odrzuca apelację spóźnioną, nieopłaconą lub z innych przyczyn niedopuszczalną, jak również apelację, której braków strona nie usunęła w wyznaczonym terminie.
Jeżeli apelacja nie zawiera braków, lub jeśli braki zostaną uzupełnione, przewodniczący zarządza doręczenie odpisu apelacji drugiej stronie, czyli najczęściej pełnomocnikowi kredytobiorców.
Druga strona może wnieść odpowiedź na apelację w terminie dwóch tygodni. Odpowiedź na apelację jest pismem procesowym, w którym należy ustosunkować się do zarzutów sformułowanych w apelacji i argumentów podniesionych na ich uzasadnienie.
Jeżeli żadna ze stron nie złoży wniosku o przeprowadzenie rozprawy apelacyjnej, sąd drugiej instancji może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym. W sprawach frankowych sytuacja taka praktycznie się nie zdarza – pełnomocnicy banków praktycznie zawsze żądają przeprowadzenia rozprawy apelacyjnej.
Termin rozprawy apelacyjnej wyznaczany jest na ogół po otrzymaniu przez sąd drugiej instancji odpowiedzi na apelację. Czasami jednak na wyznaczenie terminu rozprawy apelacyjnej trzeba czekać miesiącami. Dzieje się tak zwłaszcza w tych sprawach, w których sądem drugiej instancji jest sąd apelacyjny, co jest konsekwencją dużej liczby spraw trafiających do tego sądu.
Przykładowo Sąd Apelacyjny we Wrocławiu rozpoznaje apelacje od wyroków wydanych w pierwszej instancji przez: Sąd Okręgowy we Wrocławiu, Sąd Okręgowy w Legnicy, Sąd Okręgowy w Świdnicy, Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze oraz Sąd Okręgowy w Opolu.